BRC-20 token standardı, Bitcoin blok zincirinde kullanılmak üzere geliştirilmiş deneysel bir değiştirilebilir token standardıdır. İlk olarak Mart 2023’te anonim bir zincir içi analist olan Domo tarafından tanıtılmıştır. BRC-20, Ethereum’un tanınmış ERC-20 standardından esinlenmiş olup, Bitcoin’in mevcut özelliklerini genişletmeyi amaçlar.
Ancak ERC-20’den farklı olarak BRC-20 tokenları akıllı sözleşme teknolojisini kullanmaz. Bunun yerine geliştiriciler Bitcoin blok zincirinde tokenları oluşturmak ve taşımak için Ordinals protokolünü kullanırlar.
ERC-20 standardı, Ethereum platformunda akıllı sözleşmeler aracılığıyla değiştirilebilir tokenlar yaratma ve yönetme yeteneği sunar. Bu sistem Ethereum ekosistemindeki çeşitli altcoinler ve dijital varlıklar için geniş bir kullanım yelpazesi sağlar.
Öte yandan BRC-20’nin amacı, Bitcoin’in sınırlı özelliklerine rağmen benzer bir değiştirilebilir token yapısı sunmaktır. Bu, Bitcoin blok zincirinin sınırlamaları ve özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, geliştiricilere daha esnek ve genişletilebilir bir yapı sunar.
BRC-20 tokenları, Bitcoin’in sade yapısını kullanarak token transferlerini ve yönetimini basitleştirmeyi hedeflerken, ERC-20’nın sunduğu akıllı sözleşme fonksiyonlarını içermemesi, onunla doğrudan bir etkileşim kurmasını engeller.
BRC-20 Avantajları
BRC-20 token standardı, henüz erken aşamalarda olsa da giderek daha fazla ilgi görüyor. Bunun başlıca nedenleri arasında güvenlik, uyumluluk ve değişkenlik özellikleri yer alıyor.
Güvenlik: BRC-20 tokenleri, Bitcoin blok zincirinde işlem gördüğü için Bitcoin’in yüksek güvenlik özelliklerinden faydalanır. Bitcoin, Proof of Work (PoW) konsensüs mekanizmasını kullanır ve dünya çapında geniş bir madenci ağına sahiptir. Bu yapı Bitcoin ağını son derece güvenli kılar. Dolayısıyla BRC-20 tokenleri de bu güvenliği miras alır.
Uyumluluk: BRC-20 tokenları, Bitcoin blok zinciri ile yerel olarak uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu durum, Bitcoin ekosistemine entegrasyon sürecini oldukça basit hale getirir. Bitcoin geliştiricileri, mevcut araçları ve altyapıları kullanarak BRC-20 tokenlerini kolayca oluşturabilir ve kullanıma sunabilirler.
Değişkenlik: BRC-20 tokenleri değiştirilebilir (fungible) olarak sınıflandırılır. Bu tokenların farklı platformlarda rahatlıkla alınıp satılabilmesi anlamına gelir. Ayrıca bu özellik Bitcoin ticaretine yeni başlayanlar için kullanıcı dostu bir seçenek sunar. Çünkü tokenların değiştirilebilirliği, onların kullanımını ve ticaretini kolaylaştırır.
BRC-20’nin bu avantajları, token standardının potansiyel faydalarını artırır ve kripto topluluğunda daha fazla dikkat çekmesini sağlar. Özellikle Bitcoin’in güvenliği ve uyumluluğu gibi özellikler BRC-20 tokenlarının gelecekte geniş bir kullanım alanına sahip olmasını destekler.
BRC-20 Olumsuz Yanları
Ordinals ve BRC-20 token standardları hakkında Bitcoin topluluğunda farklı görüşler bulunuyor. Bazı kişiler bu yenilikleri Bitcoin ekosistemini geliştirmek için yapılan cesur deneyler olarak değerlendirirken, diğerleri bu yeniliklerin Satoshi Nakamoto’nun Bitcoin için belirlediği orijinal vizyondan sapma olarak gördüğünü ifade ediyor.
BRC-20’nin bazı dezavantajları ise şu şekildedir:
- BRC-20, ERC-20’ye kıyasla daha küçük bir ekosisteme sahiptir ve nispeten yeni bir token standardıdır. Bu, BRC-20 tokenlarını oluşturmak ve yönetmek için mevcut kaynakların, geliştiricilerin ve araçların daha az olduğu anlamına gelir. ERC-20’nin geniş bir ekosistem ve destekleyici altyapısı bulunurken BRC-20 henüz bu seviyeye ulaşamamıştır.
- BRC-20 tokenlerinin işlem faaliyetindeki artış, Bitcoin ağındaki işlem ücretlerinin de yükselmesine neden olur. BRC-20 işlemlerinin Bitcoin blok zincirinde gerçekleştirilmesi, mevcut ağ trafiğine ek yük getirdiğinden işlem ücretlerinde potansiyel bir artış yaşanır.
Bu dezavantajlar BRC-20 token standardının mevcut sınırlamaları ve Bitcoin ekosistemindeki yerini belirleyen önemli faktörlerdir. Token standardının gelişmesiyle birlikte bu sorunların nasıl ele alınacağı ve çözüm yollarının neler olacağı, BRC-20’nin uzun vadeli başarısı üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir.
BRC-20’de Kaç İşlem Türü Var?
Dağıtma: Bu işlem belirli parametrelerle gerçek tokenların oluşturulmasını sağlar. Dağıtma işlemi tokenların belirli bir şekilde ve belirli özelliklerle yaratılmasını kapsar. Böylece bu tokenlar ekosistemde kullanılabilir hale gelir.
Mint: Mint işlemi, belirli bir miktarda tokenın oluşturulmasını ifade eder. Bu işlemde tokenların sayısı önceden belirlenmiş bir miktarda basılır ve bu tokenlar cüzdanlarda yerini alır.
Transfer: Transfer işlemi, bir cüzdandan diğerine token gönderimini kapsar. Bu işlem var olan tokenların sahipleri arasında hareket etmesini sağlar ve böylece tokenların paylaşımını mümkün kılar.
BRC-20 tokenlarını basmak veya transfer etmek için kullanıcıların bir Bitcoin cüzdanına sahip olmaları gerekir. Bitcoin blok zincirinin sunduğu bu işlemleri gerçekleştirebilmek için uygun bir cüzdan kullanımı şarttır.
Bu amaçla Bitcoin Ordinals ve BRC-20 işlemlerini destekleyen açık kaynaklı bir Chrome uzantısı olan UniSat Wallet tercih edilebilir. UniSat Wallet, BRC-20 tokenlarının yönetimi için pratik bir çözüm sunar ve kullanıcıların token işlemlerini kolaylıkla gerçekleştirmesine yardımcı olur.
BRC-20 Kullanım Alanları
- BRC-20 tokenları, Bitcoin gibi ağdaki cüzdanlar arasında kişiden kişiye işlem yapma imkanı sunar. Bu işlem türü tokenların ağ üzerindeki cüzdanlar arasında doğrudan ve güvenli bir şekilde transfer edilmesini sağlar. Bitcoin blok zincirini kullandığı için işlem ücretleri Bitcoin cinsinden alınır. Bu da kullanıcıların mevcut Bitcoin altyapısını kullanarak işlem yapmalarını kolaylaştırır.
- BRC-20 tokenları, fiat para birimleri, altın gibi değerli emtialara sabitlenmiş kripto varlıklar oluşturmak için kullanılır. Geliştiriciler, JSON kodunu kullanarak tokenların tedarik, basım ve ihraç mekanizmalarını tanımlayabilir. Bu özellik tokenların değerini belirli varlıklara bağlayarak daha geniş bir kullanım alanı ve işlevsellik sağlar.
- Bitcoin’in basit ve sabit tasarımı, merkeziyetsiz finans (DeFi) protokollerinin geliştirilmesini sınırlar. Ancak BRC-20 tokenları, Bitcoin blok zincirine yenilikçi çözümler sunarak bu sınırlamaları aşabilir. Geliştirmelerle, bu tokenlar merkeziyetsiz uygulamalar (dApp), DeFi ürünleri, likidite madenciliği protokolleri ve GameFi projeleriyle entegre edilir. Bu şekilde, Bitcoin ağının işlevselliğini artırarak, genişletilmiş bir ekosistem oluşturulur.
BRC-20 tokenlarının bu çeşitli kullanım alanları Bitcoin blok zincirinin potansiyelini genişletir ve tokenların daha geniş bir uygulama spektrumuna sahip olmasını sağlar. Bu sayede Bitcoin ekosisteminin işlevselliği ve etkinliği artırır.
BRC-20 ve ERC-20 Farkları
BRC-20 ve ERC-20 token standartları, kripto varlıkların yönetimi ve transferi için kullanılan iki farklı token protokolüdür. Bu iki token standardının temel farkları aşağıda verildiği gibidir:
Blok Zinciri ve Altyapı
- BRC-20: Bitcoin blok zinciri üzerinde çalışır ve Bitcoin’in mevcut yapısını kullanarak tokenlar oluşturur ve transfer eder. BRC-20 tokenları Bitcoin’in Proof of Work (PoW) konsensüs mekanizmasını kullanarak çalışır ve Bitcoin blok zincirinin güvenlik özelliklerinden faydalanır. Bu standart akıllı sözleşmelerden yararlanmaz ve daha çok Ordinals protokolüne dayanır.
- ERC-20: Ethereum blok zinciri üzerinde çalışır ve Ethereum’un akıllı sözleşme altyapısını kullanarak tokenlar oluşturur ve yönetir. ERC-20 tokenları, Ethereum’un akıllı sözleşme teknolojisi sayesinde çeşitli işlemler ve otomatik işlemler gerçekleştirebilir. Ethereum’un Proof of Stake (PoS) veya geçmişteki PoW mekanizması üzerinden çalışır.
Akıllı Sözleşmeler ve İşlevsellik
- BRC-20: Akıllı sözleşme desteği sağlamaz. Tokenlar, Bitcoin’in yerel özellikleri ve Ordinals protokolü kullanılarak basılır ve transfer edilir. Bu durum BRC-20 tokenlarının daha sınırlı bir işlevsellik sunduğu anlamına gelir.
- ERC-20: Akıllı sözleşmelerle tamamen entegre çalışır. Bu, ERC-20 tokenlarının daha geniş bir işlevselliğe sahip olmasını sağlar ve çeşitli dApp’ler, merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamaları ve diğer akıllı sözleşme tabanlı projelerle uyumlu olmasına olanak tanır.
Token Oluşturma ve Yönetim
- BRC-20: Token oluşturma süreci, JSON kodu kullanılarak tanımlanan basit parametrelerle yapılır. Tokenlar, belirli bir miktarda basılır ve Bitcoin ağı üzerinde transfer edilir.
- ERC-20: Token oluşturma ve yönetim süreci daha karmaşıktır ve genellikle bir akıllı sözleşme aracılığıyla gerçekleştirilir. Bu akıllı sözleşmeler, tokenların nasıl dağıtılacağını, transfer edileceğini ve diğer işlemleri otomatik olarak yürütür.
Kullanım Alanları ve Ekosistem
- BRC-20: Daha çok Bitcoin ekosisteminde ve Bitcoin tabanlı uygulamalarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Şu anda daha küçük bir ekosisteme sahiptir ve sınırlı sayıda geliştirme aracı sunar.
- ERC-20: Ethereum ekosisteminde geniş bir kullanım alanına sahiptir ve çok sayıda geliştirme aracı ve destekleyici altyapı sunar. ERC-20 tokenları, ICO’lar, DeFi projeleri ve diğer kripto projelerinde yaygın olarak kullanılır.